Δευτέρα 4 Ιουνίου 2012

Γιατί ψηφίζει ο πολίτης αριστερά

Του Νίκου Κοτζιά
Η αριστερά, και ιδιαίτερα ο Σύριζα, δέχεται μια ισχυρότατη επίθεση που αποσκοπεί στο να αποτραπεί η υπερψήφισή του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αριστερά έχει σειρά αδυναμιών, κενών, αντιφάσεων που την εμποδίζουν να προσελκύσει ακόμα περισσότερο κόσμο. Τίθεται όμως, ένα πραγματικό ερώτημα που οφείλει ο καθένας να το απαντήσει: γιατί παρά τις πραγματικές αδυναμίες της αριστεράς, και ιδιαίτερα του Σύριζα, το εκλογικό σώμα τείνει να τον προτιμήσει και να το καταστήσει πρώτη ή δεύτερη δύναμη; Γιατί σκέφτεται ακόμα και να δώσει στην αριστερά κοινοβουλευτική πλειοψηφία; Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτά τα ερωτήματα μέσα από ορισμένα πολιτικά παραδείγματα.Πρώτον, ορθώς -κατά τη γνώμη μου- λέγεται ότι ο Σύριζα δεν έχει το κάλλιστο προεκλογικό πρόγραμμα. Παρόλα αυτά αυξάνει συνεχώς την εκλογική του δύναμη. Ο λόγος είναι ότι ο Σύριζα παρά τις αδυναμίες και τα κενά του, εννοεί όσα λέει και η στόχευσή του ξεκινά από ότι εκείνος θεωρεί ως ανάγκες του λαού. Αυτό είναι στα υπέρ του, ακόμα και αν δεν συμφωνεί κανείς με πολλές προγραμματικές του θέσεις. Ο λαός γνωρίζει ότι τα τάχα καλύτερα επεξεργασθέντα προγράμματα των ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, δεν έχουν ως αφετηρία τις άμεσες ανάγκες των πολιτών. Επιπλέον γνωρίζει ότι τα φιλολαϊκά στοιχεία που διεκήρυτταν τα προγράμματά τους ήταν για το θεαθήναι και όχι προς εφαρμογή. Είναι, λοιπόν, λογικό, να εξάγει το εκλογικό σώμα το συμπέρασμα ότι το κύριο δεν είναι η «επάρκεια» των προγραμμάτων, που είναι αναγκαίο να υπάρχει, αλλά τα κριτήρια διαμόρφωσής και η θέληση υλοποίησης τους.Δεύτερον, η αριστερά δεν έχει μόνο ένα μέτριο πρόγραμμα, αλλά αυτό δεν επεκτείνεται σε όλους τους αναγκαίους τομείς. Τα δε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής είναι η αχίλλειος φτέρνα της. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ενώ οι προγραμματικές αδυναμίες και κενά της αριστεράς έχουν μια πιθανότητα να καλυφθούν μέσα στο χρόνο, πιθανόν και όχι, το «πρόγραμμα» της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ είναι τα μνημόνια της τρόικας και της διαπλοκής. Από αυτή τη σκοπιά το πιο αδύναμο πατριωτικό, κοινωνικά δίκαιο και δημοκρατικό πρόγραμμα είναι χιλιάδες φορές καλύτερο από ένα καλά επεξεργασμένο θανατηφόρο πρόγραμμα σε βάρος της πατρίδας και της πλειοψηφίας του λαού της.Η αριστερά κατηγορείται, επίσης, τρίτον, ότι μιλά με πολλές διαφορετικές φωνές ταυτόχρονα. Ότι δεν έχει, δηλαδή, συνεκτικότητα στο λόγο της. Γεγονός που αντικειμενικά είναι ένα μεγάλο μειονέκτημα. Όμως, από την άλλη, η κοινωνία γνώρισε τα τελευταία χρόνια την «συνεπή» διφωνία των ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Άλλα να λένε προεκλογικά και άλλα μετεκλογικά. Άλλα να υπόσχονται και άλλα να πράττουν. Άλλα να λένε όσο κέρδιζαν στις εκλογές και άλλα μετά την ήττα τους τον Μάιο, όταν ο ίδιος ο λαός έβαλε τον εαυτό του στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Είναι λογικό σε αυτά τα πλαίσια, να προτιμά, έστω και χωρίς ευχαρίστηση, ο λαός την πολυφωνία στην αναζήτηση τρόπου διασφάλισης της σωτηρίας της χώρας παρά τη διγλωσσία που την κατέστρεψε.Τέταρτον, δεν είναι λιγότερη η κριτική στην αριστερά για το γεγονός ότι δεν διαθέτει επάρκεια στελεχών και πολύ λιγότερο στελεχών με εμπειρίες. Πράγματι, αρκεί κανείς να παρακολουθήσει μερικά στελέχη του Σύριζα στην τηλεόραση και να αποκτήσει πρόβλημα. Σίγουρα τέτοια άπειρα στελέχη καλό είναι να μείνουν μακριά από τυχόν μελλοντικές κυβερνητικές ευθύνες. Από την άλλη, όμως, ακόμα και το πιο άπειρο στέλεχος που παλεύει να προασπίσει τα δικαιώματα της πατρίδας και των εργαζομένων, είναι προτιμητέο από εκείνα που συνειδητά παραδίδουν τον τόπο σε αλλότρια συμφέροντα και εξυπηρετούν άνομα συμφέροντα.

Πάλι μεταβατική Βουλή...

Γιώργος Δελαστίκ Κυβέρνηση θα αποκτήσει οπωσδήποτε η Ελλάδα μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου. Είτε είναι πρώτο κόμμα η ΝΔ είτε είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, κυβέρνηση θα σχηματιστεί και μάλιστα με την πρώτη κιόλας εντολή που θα δώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αν κερδίσει η ... ΝΔ, θα κάνει κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ, ίσως και με τη ΔΗΜΑΡ αν κριθεί απαραίτητο. Αν νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα κάνει κυβέρνηση με τη στήριξη τόσο της ΔΗΜΑΡ όσο και του ΠΑΣΟΚ, ενδεχομένως και με την ανοχή των Ανεξάρτητων Ελλήνων του Πάνου Καμμένου. Κυβερνητική λύση θα δώσει ουσιαστικά το ΠΑΣΟΚ, το οποίο, καθώς βρίσκεται στη φάση της αποσύνθεσής του, θα στηρίξει πρόθυμα τόσο τη ΝΔ όσο και τον ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να προχωρήσει στη μετάλλαξή του στις καλύτερες δυνατές συνθήκες, ως ελάσσων κυβερνητικός εταίρος. Ισχυρή κυβέρνηση όμως αποκλείεται να υπάρξει. Το πρώτο κόμμα πιθανότατα δεν θα έχει ούτε καν το ένα τρίτο των ψήφων και παρ' όλο που οποιαδήποτε κυβέρνηση θα στηρίζεται από δύο, τρία ή περισσότερα κόμματα, θα έχει τουλάχιστον τον μισό ελληνικό λαό απέναντί της και απολύτως εχθρικά διακείμενο. Η ΝΔ θα σχηματίσει κυβέρνηση με «τσόντα» το ΠΑΣΟΚ αυτή τη φορά, έστω και αν τα δύο κόμματα μαζί συγκεντρώσουν 151 βουλευτές. Δεν υπάρχουν περιθώρια πειραματισμών για το σύστημα, το οποίο απειλείται με απώλεια του ελέγχου του πολιτικού σκηνικού. Οσο θνησιγενής και αν είναι μια τέτοια κυβέρνηση ισχνής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, θα προσπαθήσουν με νύχια και με δόντια να την κρατήσουν, ει δυνατόν ακόμη και για τέσσερα χρόνια! Αυτό βεβαίως είναι αδύνατον. Μια τέτοια κυβέρνηση θα καταρρεύσει πολύ σύντομα υπό το βάρος των θυελλωδών αντιδράσεων στην εξοντωτική πολιτική που θα ασκεί. Αδύνατον να αντέξει επί πολύ όμως και μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Πρώτα πρώτα μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι «κοινοβουλευτικός όμηρος» της ΔΗΜΑΡ και του ΠΑΣΟΚ, αφού είναι βέβαιο ότι το ΚΚΕ θα αρνείται να τη στηρίξει. Τόσο οι κατ' όνομα «εταίροι» της που θα τη στηρίζουν στην Βουλή όσο και οι ορκισμένοι εχθροί της, η ΝΔ και το ΚΚΕ, θα εργάζονται για να την υπονομεύσουν, να την απαξιώσουν στα μάτια του λαού, να την ανατρέψουν και να λεηλατήσουν τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Αγνωστο πόσο θα επιβιώσει μια κυβέρνηση με κορμό τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα εξαρτηθεί από την ανελέητη μάχη στο εσωτερικό της χώρας μας, αλλά και από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις που αναμένονται δραματικές. Το πιθανότερο είναι πως ο βίος και της νέας κυβέρνησης θα μετρηθεί σε μήνες και όχι σε χρόνια. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα έχουμε να κάνουμε με μια κυβέρνηση ήσσονος σημασίας. Ισχύει το εντελώς αντίθετο. Η πορεία της χώρας για δεκαετίες θα κριθεί πιθανότατα στη διάρκεια των επόμενων μηνών, άρα στη διάρκεια της θητείας αυτής της κυβέρνησης. Οι νέοι συσχετισμοί ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις της χώρας θα επηρεαστούν επίσης σοβαρότατα από τον τρόπο που θα ασκηθεί η διακυβέρνηση μετά τον Ιούνιο. Ακόμη και το κόμμα που θα διαδεχθεί το ΠΑΣΟΚ, θα διαμορφωθεί στους πρώτους μήνες αμέσως μετά τις εκλογές. Κόμματα θα συρρικνωθούν, άλλα θα εξαφανιστούν, κάποια θα απορροφηθούν και θα ενσωματωθούν σε μεγαλύτερα. Τίποτα δεν θα μείνει όπως είναι. Δεν έχει ρεύμα η ΝΔ παρά την ουσιαστική διάλυση του ΠΑΣΟΚ. Δεν τη βοήθησαν η επιστροφή της Ντόρας και η στρατολόγηση των βουλευτών του ΛΑΟΣ. Η αργή άνοδος που εμφανίζει βασίζεται στον «κανιβαλισμό» των ψηφοφόρων του ΛΑΟΣ και του Μάνου - Τζήμερου, που θα αφανιστούν κοινοβουλευτικά, και στην προσέλκυση των ψηφοφόρων της Ντόρας. Ο Σαμαράς προσδοκά και νέα λεηλασία του ΠΑΣΟΚ. Ευελπιστεί ότι στο τέλος θα πέσει γραμμή να μετακομίσει στη ΝΔ το αστικό κομμάτι του ΠΑΣΟΚ και πιθανότατα έτσι θα γίνει. Τούτη τη στιγμή (προσοχή, απέχουμε πολύ από τις κάλπες!) αυτή εμφανίζεται να είναι η ύστατη ρεαλιστική ελπίδα του να πάρει τις εκλογές.