Οι Eλληνες πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στο κακό και στο πραγματικά κάκιστο στο δημοψήφισμα της Κυριακής. Εάν ήμουν Ελληνας - και δεν είμαι, παρότι μιλώ τη γλώσσα και έχω μία Ελληνίδα γιαγιά-, θα έκλινα προς την κακή επιλογή και θα ψήφιζα «Ναι». Τυπικά, μία τέτοια ψήφος είναι υπέρ της πρότασης των πιστωτών της Ελλάδας στις 25 Ιουνίου, στο πλαίσιο της οποίας η Αθήνα θα δεσμευόταν σε περισσότερες μεταρρυθμίσεις και λιτότητα με αντάλλαγμα ρευστό, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω κατάρρευση. Η προσφορά αυτή, ωστόσο, δεν βρίσκεται πλέον στο τραπέζι. Οπότε, τι πρόκειται να συμβεί μετά το «Ναι»;
Πιθανότερη έκβαση είναι ο Αλέξης Τσίπρας, ο ριζοσπάστης αριστερός πρωθυπουργός και υπέρμαχος του «Οχι», να παραιτηθεί. Μετά θα προκηρυχθούν εκλογές και πάλι και η σημερινή αντιπολίτευση θα συγκροτήσει ενιαίο μέτωπο, θα κερδίσει τις εκλογές και θα συνάψει νέα συμφωνία με τους πιστωτές. Από μία άποψη η νέα κυβέρνηση θα είναι σε θέση να καταρτίσει καλύτερη συμφωνία από τον κ. Τσίπρα. Τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα την εμπιστεύονταν περισσότερο, επειδή θα έχει κινητοποιηθεί για συμφωνία και θα έχει στα χέρια της ισχυρή εντολή μέσω δημοψηφίσματος για να την εφαρμόσει. Η νέα κυβέρνηση μπορεί να είναι σε θέση να διασφαλίσει μία συμφωνία σκληρή στο επίπεδο των μεταρρυθμίσεων, ώστε να αντιμετωπισθούν τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα της χώρας, αλλά να είναι πιο μετριοπαθής σε θέματα δημοσιονομικά. Ισως να εξασφαλίσει μία υπόσχεση για αναδιάρθρωση των μαζικών χρεών της Αθήνας, υπό τον όρο να εφαρμόζει πιστά τα συμφωνηθέντα.
Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η Ελλάδα θα ξεκινήσει την πορεία της από μία πολύ χειρότερη θέση από εκείνην στην οποία βρισκόταν, πριν από την εκλογή του κ. Τσίπρα. Το τελευταίο πεντάμηνο όχι μόνο καταστράφηκε η εμπιστοσύνη σε μία οικονομία, η οποία είχε μόλις αρχίσει να αναπτύσσεται, αλλά και το κλείσιμο των τραπεζών επιδείνωσε την κατάρρευση. Με δεδομένο μάλιστα ότι οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων θα αρθούν σταδιακά, η καλύτερη δυνατή έκβαση είναι πιθανώς να διέλθει η Ελλάδα την ταλαιπωρία της Κύπρου, αφότου τον Μάρτιο του 2013 έκλεισε τις τράπεζές της. Η κυπριακή οικονομία συρρικνώθηκε 5,4% εκείνη τη χρονιά και 2,3% το 2014, προτού αρχίσει να αναπτύσσεται.
Τώρα ας εξετάσουμε το πραγματικά κακό σενάριο του «Οχι». Ο Αλέξης Τσίπρας διατείνεται πως αυτή η ψήφος θα του δώσει μία εντολή να διασφαλίσει βελτιωμένη συμφωνία με τους πιστωτές. Εντούτοις, είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς γιατί θα συμβούν με αυτόν τον τρόπο τα πράγματα. Δεν υπάρχει ούτε το ελάχιστο ψήγμα εμπιστοσύνης. Ενδεχομένως, οι πιστωτές να θεωρήσουν πως το «Οχι» είναι «Οχι» και πως πλέον δεν υπάρχει πεδίο συνεννόησης για νέα συμφωνία. Η άμεση συνέπεια θα είναι οι τράπεζες να παραμείνουν κλειστές με όριο ανάληψης 60 ευρώ ημερησίως. Μετά μία εβδομάδα, όμως, το ρευστό τους θα εξαντληθεί πλήρως.
Η κυβέρνηση θα αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις οφειλές της έναντι της ΕΚΤ, η οποία θα θεωρήσει τις ελληνικές τράπεζες μη αξιόχρεες. Τότε θα απομείνουν δύο τρόποι να επαναλειτουργήσουν: είτε η επαναφορά της δραχμής είτε η δήμευση μέρους των καταθέσεων και η μετατροπή τους σε τραπεζικό κεφάλαιο. Στην πράξη μάλλον η κυβέρνηση θα επιλέξει την οδό της δραχμής, κάτι το οποίο θα προκαλέσει χάος και θα οδηγήσει σε σχοινοτενείς δικαστικούς αγώνες. Πολλοί θα παύσουν να καταβάλουν φόρους. Η κυβέρνηση για να πληρώνει μισθούς και συντάξεις, θα καταφύγει στην έκδοση ΙΟU, ένα είδος υποσχετικών με εγγύηση τα μελλοντικά φορολογικά έσοδα. Τα χρήματα θα λιγοστέψουν δραματικά ακόμα και για ν’ αγοραστούν τα απολύτως αναγκαία εισαγόμενα φάρμακα ή οι προμήθειες σε πετρέλαιο.
Η οικονομία θα αποσαθρωθεί και αν και αυτά ήδη συμβαίνουν με κάποιον τρόπο, μετά το «Οχι», οι σημερινές ημέρες θα θυμίζουν Αλκυονίδες ημέρες.
Θεωρητικά μετά τον ορυμαγδό, η Ελλάδα θα μπορέσει από πολύ χαμηλότερη βάση να αναπτυχθεί ξανά, αν και ο υπερπληθωρισμός με την έκδοση νέου νομίσματος δεν θα αποφευχθεί. Εν κατακλείδι, μία ψήφος υπέρ του «Nαι» την Κυριακή θα σημάνει δύο χρόνια ύφεση στην καλύτερη περίπτωση. Το δε «Οχι» θα σημάνει βραχυπρόθεσμα χάος, πληθωρισμό και μετά ακόμα μεγαλύτερο χάος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου